Tasarımda Kaynak Çelikleri
KOLAY KAYNAK ÇELİKLERİ
Çelikte karbon oranı ve kalınlık arttıkça kaynak edilebilirlik zorlaşır ve ancak bir takım önlemler alınması ile gerçekleşebilir. 20 mm den ince malzemelerde C% 0.25 den az ise herhangi bir önleme gerek kalmadan malzemeyi kaynak etmek mümkün olur. Bu tip çeliklere kolay kaynak çelikleri denir. Silolar, basınçsız kaplar, şaseler, genel amaçlı konstrüksiyonlar için kolay kaynak çelikleri seçilir.
Kolay kaynak edilebilir çelikler için W.S.Nr: 1.0301 (C10), W.S.Nr: 1.0401 (C15), W.S.Nr: 1.1121 (Ck10) örnek olarak gösterilebilir.
Yanda bir malzemenin kaynak edilebilirliğini gösteren bir diyagram verilmiştir.
Bir malzemenin kalınlık- C% si değerleri
A bölgesine düşüyorsa malzeme herhangi bir önlem alınmadan kaynak edilebilir demektir.
B bölgesine düşüyorsa malzemede kaynaktan önce ön ısıtma yapılmalıdır.
C bölgesine düşüyorsa malzemede kaynaktan önce ön ısıtma yapılmalı ve kaynaktan sonra ise gerilim giderme tavlaması uygulanmalıdır.
Eğer kaynak edilecek malzeme alaşımlı bir çelik ise bu diyagramı kullanmak için önce eş değer karbon oranı (EC) bulunmalıdır.
Düz karbonlu çeliklerde EC= (C+Mn/4+Si/4) %
Düşük alaşımlı çeliklerde EC= (C+Mn/6+Cr/S+Mo/4) %
Düşük alaşımlı çeliğin kimyasal bileşenlerine göre hesaplanan EC değeri hangi düz karbonlu çeliğin EC değerine yaklaşık olarak denk geliyorsa ilgili düşük alaşımlı çelik için aynı EC değerindeki karbonlu çelik için uygulanan kaynak yöntemi uygulanır.
Kaynak: http://www.muhendislikbilgileri.com/?pnum=16&pt=MALZEME%20SE%C3%87%C4%B0M%C4%B0